Szkoła Podstawowa im. Marcina Bielskiego w Białej

  • Statystyki

    • Odwiedziny: 782516
    • Do końca roku: 256 dni
    • Do wakacji: 63 dni
  • Kalendarium

    Piątek, 2024-04-19

    Imieniny: Alfa, Leonii

Nasz Patron

Nasz Patron Szkoły

Marcin Bielski

 poeta renesansowy, tłumacz, kronikarz, żołnierz

Marcin Bielski

 

 

           Marcin Bielski, a właściwie Marcin Wolski, urodził się w 1495 roku w małej, nieznanej miejscowości Wola Mazowiecka. Swoje nazwisko przejął od nazwy wsi, w której zamieszkał  i tworzył - Białej Szlacheckiej.  Historyk należał do szlachty średnio zamożnej i pieczętował się herbem Prawdzic. W okresie młodzieńczym Marcin Bielski przebywał na dworze księcia mazowieckiego Janusza III. Przez pewien czas mieszkał  w Krakowie, gdzie rozpoczął studia na Wszechnicy Jagiellońskiej. W czasie studiów w Krakowie Marcin Bielski był pod wpływem filozofii humanistycznej odrodzenia,  nie były mu też obce nowinki religijne. Jako dojrzały mężczyzna zawarł związek małżeński ze szlachcianka Siemkowska, herbu Oksza (właścicieli Siemkowic), dziedziczka 10-łanowego folwarku w Białej Szlacheckiej kolo Pajęczna. W polu błękitnym herbu widoczna jest srebrna Oksza (halabarda) z trzonkiem złotym lub brunatnym.
       Wielki wpływ na twórczość Marcina Bielskiego miały kontakty humanisty z dworem starosty i wojewody krakowskiego, Piotra Kmity. Pobyt Marcina Bielskiego na dworze Piotra Kmity był przyczyną rozbudzenia zainteresowań poetyckich i aspiracji naukowych przyszłego autora pierwszej historii powszechnej "Kroniki wszystkiego świata".

Kronika   

                                      „Kronika wszystkiego świata” (1551)  -kronika spisana w języku staropolskim, zawierająca elementy fantastyczne (księgę z dziejami Polski wydał osobno syn Joachim)


        Twórczość poetycka i pisarska Marcina Bielskiego rozwinęła się w dojrzałym wieku. Humanista w zaciszu swojego dworku w Białej Szlacheckiej tworzył poezje, satyry i prozy. W jego twórczości znajdujemy wszystkie metamorfozy stanu szlacheckiego pod koniec panowania ostatnich Jagiellonów. Pierwszym dziełem literackim Marcina Bielskiego był przekład z języka czeskiego „Żywotów filozofów" (1535r.). Zbiorek literacki Marcina Bielskiego stanowi mieszaninę wiadomości naukowych, baśniowych, dotyczących biografii filozofów, mówców i polityków starożytnych. Pierwsze dzieło literackie Bielskiego związane było z twórczością bakalarzy krakowskich, z drugiej strony zbliżało sie do prac historycznych i geograficznych. Największym dziełem stała się "Kronika wszystkiego świata", czyli historia powszechna od powstania świata napisana w języku polskim. Historyk Bielski rozpoczął opisywanie dziejów świata od stworzenia człowieka do czasów jemu współczesnych, czyli  do XVI wieku. Wzorował się przy tym na pracach kronikarzy niemieckich. Napisał dzieło encyklopedyczne łączące Biblię w opowiadaniem historycznym, wydarzenia dziejowe z fantastyką geograficzną i romansową. Mimo swoich wad, "Kronika" Marcina Bielskiego była dziełem nowoczesnym, o aspiracjach naukowych, które autor posiadał, a których nie potrafił zrealizować.  Obok "Kroniki" Bielski pisał satyry, poematy i wiersze. Dzieła literackie historyka zawierały współczesne problemy etyczno-moralne, związane z życiem codziennym szlachty polskiej i mieszczaństwa. Do najważniejszych dzieł humanisty z Białej Szlacheckiej zaliczamy: "Komedia Justyna  i Konstancja" (1557),  "Sejm niewieści", "Sprawa rycerska" oraz "Sen majowy". W dziełku satyrycznym humanisty "Rozmowa nowych proroków, dwóch baranów kamiennych" (1566) autor dzieli sie spostrzeżeniami na rynku krakowskim, ale swoje uwagi przenosi na stosunki ogólnokrajowe. W satyrze przedstawia antagonizmy dwóch światów: miejskiego (mieszczaństwo) i wiejskiego (szlachta). Jako pisarz  i humanista był lepszym prozaikiem, pisząc używał języka codziennego, bez troski o jego artyzm.

Zmarł 18 grudnia 1575 roku.